Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

litoris N N

  • 1 legō

        legō lēgī, lēctus, ere    [1 LEG-], to bring together, gather, collect: herbas collibus, O.: mala, nuces, V.: spolia caesorum, L.: quos (asparagos), Iu.: homini mortuo ossa: ficus apta legi, to be plucked, O.: Parcae fila legunt, i. e. spin out, V.: Ore legam (extremum halitum), receive the last breath, i. e. give a parting kiss, V.: Umida vela, to furl, V.: tenerā vela manu, O.— To take, carry off, steal: sacra divum, H.— To go over, traverse, pass, wander through: saltūs, O.: pontum Pone legit, sails through, V.: Aequora Afra, O.: presso vestigia gressu, track, O.: tortos orbīs, wander through, V.— To sail by, skirt, coast along: Inarimen Prochytenque, O.: navibus oram Italiae, L.; cf. primi litoris oram, i. e. of my theme, V.— To choose, pick out, single out, select, elect, appoint: iudices: condiciones: civīs in patres, L.: viros ad bella, O.: geminas de classe biremīs, V.: legit virum vir, man singles out man (in battle), V.: omnīs longo ordine Adversos legere, pass in review, V.—Esp., of the censors: in senatu legendo, making up the roll of the senate.—Fig., to read, peruse, scan: legi ipse animoque notavi, O.: libros: acta maiorum, S.: liber tuus et lectus est et legitur a me diligenter: Ore legar populi, O.: sepulcra, epitaphs: ut scriptum legimus, find written: relatum legere, quis docuerit, etc., N.: nec Cynicos nec Stoica dogmata, Iu.— To read out, read aloud, recite: convocatis auditoribus volumen: Obturem impune legentibus aurīs, H.: alqm occidit legendo, with recitation, H.: acta, the news of the day, Iu.
    * * *
    I
    legare, legavi, legatus V
    bequeath, will; entrust, send as an envoy, choose as a deputy
    II
    legere, legi, lectus V
    read; gather, collect (cremated bones); furl (sail), weigh (anchor); pick out

    Latin-English dictionary > legō

  • 2 litus

        litus    P. of lino.
    * * *
    shore, seashore, coast, strand; river bank; beach, landing place

    Latin-English dictionary > litus

  • 3 lītus

        lītus ōris, n    [LI-], the sea-shore, sea-side, beach, strand: molle atque apertum, Cs.: esse in litore: praetervolare litora, H.: Circaeae litora terrae, V.: petere, O.: Litus arant, V.: iuncosa litora Boebes, O.—Prov.: litus arare, i. e. labor in vain, O.: litus sterili versamus aratro, Iu.: in litus harenas fundere, carry coals to Newcastle, O. — A river-bank: hostias constituit omnīs in litore: percussa fluctu litora, V.
    * * *
    shore, seashore, coast, strand; river bank; beach, landing place

    Latin-English dictionary > lītus

  • 4 mōlēs

        mōlēs is, f    [1 MAC-], a shapeless mass, huge bulk, weight, pile, load: rudis indigestaque, O.: ingenti mole Chimaera, V.: taurus ipsā mole piger, Iu.: tantas moles tollere, seas, V.: in mole sedens, cliff, O.: magna unius exercitus, L.: Nemeaea, i. e. the lion, O.— A massive structure, pile, dam, pier, mole, foundation: moles atque aggerem ab utrāque parte litoris iaciebat, Cs.: moles oppositae fluctibus: exstructa moles opere magnifico, monument: insanae substructionum moles, enormous piles: molem aggeris ultra venire, Iu.— A battering-ram, munitions of war: oppugnat molibus urbem, V.: belli, Ta.—Fig., greatness, might, power, strength, great quantity: pugnae, L.: curarum, Ta.: mali: Vis consili expers mole ruit suā, H.: densā ad muros mole feruntur, a vast throng, V.: ingens rerum, fabric, O.— Difficulty, labor, trouble: transveham naves haud magnā mole, without great difficulty, L.: Tantae molis erat Romanam condere gentem, so much labor did it cost, V.: quantā mole parentur Insidiae, O.
    * * *
    mass (huge); bulk; monster; massive structure; difficulty, trouble, danger

    Latin-English dictionary > mōlēs

  • 5 prōminēns

        prōminēns entis, adj.    [P. of promineo], prominent.—As subst n., a projection: in prominenti litoris, Ta.: prominentia montium, Ta.
    * * *
    I II
    prominentis (gen.), prominentior -or -us, prominentissimus -a -um ADJ
    projecting; prominent

    Latin-English dictionary > prōminēns

  • 6 adimo

    ăd-ĭmo, ēmi, emptum, 3, v. a. [emo] (adempsit = ademerit, Plaut. Ep. 3, 2, 27), to take to one's self from a person or thing, to take away, take any thing from, to deprive of (syn.: demere, eximere, auterre, eripere).
    I.
    Of things:

    si ego memorem quae me erga fecisti bene, nox diem adimat,

    would take away, consume, Plaut. Capt. 2, 3, 57: multa ferunt anni venientes commoda secum; multa recedentes adimunt, take them away with themselves, as a fine antithesis to secum ferunt, Hor. A. P. 175:

    ut istas compedes tibi adimam, huic dem,

    Plaut. Capt. 5, 4, 31:

    metum,

    Ter. And. 2, 2, 2; so id. Heaut. 3, 1, 13; id. Hec. 5, 3, 19; id. Phorm. 1, 3, 9:

    Juppiter, ingentes qui das adimisque dolores,

    Hor. S. 2, 3, 288:

    animam,

    Plaut. Mil. 3, 1, 137:

    postquam adempta spes est,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    alicui vitam,

    Cic. Planc. 42:

    pecuniam,

    id. Quint. 15, 49:

    somnum,

    id. Att. 2, 16:

    libertatem,

    id. Dom. 9:

    exercitum,

    id. Phil. 11, 8:

    aditum litoris,

    id. Verr. 2, 5, 32:

    omnia sociis,

    Sall. C. 12, 5:

    arma militibus,

    Liv. 22, 44:

    vires ad vincendum,

    id. 23, 18:

    imperium,

    id. 22, 27:

    pernicitatem,

    Tac. H. 1, 79.—And absol.:

    Qui propter invidiam adimunt diviti,

    Ter. Phorm. 2, 1, 46.— Poet. with inf. as object:

    adimam cantare severis,

    Hor. Ep. 1, 19, 9 (cf. Gr. aphairêsomai aeidein, I will prohibit them to sing; so Ov. Pont. 1, 7, 47; Sil. 9, 425).—
    II.
    Poet. of persons, to snatch away, to carry off:

    hanc, nisi mors, mihi adimet nemo,

    Ter. And. 4, 2, 14:

    virgo, quae puellas audis adimisque leto,

    Hor. C. 3, 22, 3.—(For the distinction between demere, adimere, eximere, v. Lamb. ad Cic. Fam. 1, 7; cf. Cic. Rep. 2, 31; Bentl. Hor. C. 4, 15, 18; and cf. Doed. Syn. IV. pp. 123-126.)

    Lewis & Short latin dictionary > adimo

  • 7 devexitas

    dēvexĭtas, ātis, f. [devexus], a declivity, a sloping:

    loci,

    Plin. Ep. 8, 8, 3:

    litoris,

    id. 2, 65, 65, § 165.

    Lewis & Short latin dictionary > devexitas

  • 8 Gigantes

    Gĭgās, antis, m., = Gigas, a giant; usually in plur.: Gĭgantes, um, m., = Gigantes, the fabled sons of Earth and Tartarus, giants with snakes for legs, who stormed the heavens, but were smitten by Jupiter with lightning and buried under Ætna.—Sing., Ov. P. 2, 10, 24; acc. giganta, Stat. Th. 5, 569; Mart. 9, 51, 6:

    gigantem,

    Vulg. Sirach, 47, 4.— Plur., Ov. F. 5, 35; id. M. 1, 152; 5, 319; Hor. C. 2, 19, 22; Cic. N. D. 2, 28, 70:

    gigantum more bellare,

    id. de Sen. 2, 5; Hyg. Fab. praef. (cf. also Verg. G. 1, 278 sq.); Prop. 3, 5, 39 (dub.;

    Müll. nocentum,

    id. 4, 4, 39).—
    II.
    Deriv. Gĭgan-tēus, a, um, adj., of or belonging to the giants:

    bellum,

    Ov. Tr. 2, 71:

    sanguis,

    Verg. Cul. 27:

    triumphus,

    Hor. C. 3, 1, 7:

    tropaea,

    Ov. F. 5, 555: ora litoris, i. e. at Cumœ, in Campania (where, according to the myth, the giants dwelt in the Phlegræan Fields, and fought with the gods), Prop. 1, 20, 9 (cf. Sil. 12, 143 sq.):

    genus,

    Vulg. Num. 13, 34.—
    2.
    Transf., gigantic:

    corpus,

    Sil. 5, 436.

    Lewis & Short latin dictionary > Gigantes

  • 9 Giganteus

    Gĭgās, antis, m., = Gigas, a giant; usually in plur.: Gĭgantes, um, m., = Gigantes, the fabled sons of Earth and Tartarus, giants with snakes for legs, who stormed the heavens, but were smitten by Jupiter with lightning and buried under Ætna.—Sing., Ov. P. 2, 10, 24; acc. giganta, Stat. Th. 5, 569; Mart. 9, 51, 6:

    gigantem,

    Vulg. Sirach, 47, 4.— Plur., Ov. F. 5, 35; id. M. 1, 152; 5, 319; Hor. C. 2, 19, 22; Cic. N. D. 2, 28, 70:

    gigantum more bellare,

    id. de Sen. 2, 5; Hyg. Fab. praef. (cf. also Verg. G. 1, 278 sq.); Prop. 3, 5, 39 (dub.;

    Müll. nocentum,

    id. 4, 4, 39).—
    II.
    Deriv. Gĭgan-tēus, a, um, adj., of or belonging to the giants:

    bellum,

    Ov. Tr. 2, 71:

    sanguis,

    Verg. Cul. 27:

    triumphus,

    Hor. C. 3, 1, 7:

    tropaea,

    Ov. F. 5, 555: ora litoris, i. e. at Cumœ, in Campania (where, according to the myth, the giants dwelt in the Phlegræan Fields, and fought with the gods), Prop. 1, 20, 9 (cf. Sil. 12, 143 sq.):

    genus,

    Vulg. Num. 13, 34.—
    2.
    Transf., gigantic:

    corpus,

    Sil. 5, 436.

    Lewis & Short latin dictionary > Giganteus

  • 10 Gigas

    Gĭgās, antis, m., = Gigas, a giant; usually in plur.: Gĭgantes, um, m., = Gigantes, the fabled sons of Earth and Tartarus, giants with snakes for legs, who stormed the heavens, but were smitten by Jupiter with lightning and buried under Ætna.—Sing., Ov. P. 2, 10, 24; acc. giganta, Stat. Th. 5, 569; Mart. 9, 51, 6:

    gigantem,

    Vulg. Sirach, 47, 4.— Plur., Ov. F. 5, 35; id. M. 1, 152; 5, 319; Hor. C. 2, 19, 22; Cic. N. D. 2, 28, 70:

    gigantum more bellare,

    id. de Sen. 2, 5; Hyg. Fab. praef. (cf. also Verg. G. 1, 278 sq.); Prop. 3, 5, 39 (dub.;

    Müll. nocentum,

    id. 4, 4, 39).—
    II.
    Deriv. Gĭgan-tēus, a, um, adj., of or belonging to the giants:

    bellum,

    Ov. Tr. 2, 71:

    sanguis,

    Verg. Cul. 27:

    triumphus,

    Hor. C. 3, 1, 7:

    tropaea,

    Ov. F. 5, 555: ora litoris, i. e. at Cumœ, in Campania (where, according to the myth, the giants dwelt in the Phlegræan Fields, and fought with the gods), Prop. 1, 20, 9 (cf. Sil. 12, 143 sq.):

    genus,

    Vulg. Num. 13, 34.—
    2.
    Transf., gigantic:

    corpus,

    Sil. 5, 436.

    Lewis & Short latin dictionary > Gigas

  • 11 harena

    hărēna (better than ărēna, Bramb. s. v. Rib. Prol. Verg. p. 422, and v. infra), ae, f. [Sabin. fas-ena; from Sanscr. root bhas-, to shine, gleam, Corss. Ausspr. 1, 102].
    I.
    Prop., sand (syn.:

    sabulum, glarea, suburra): harenae tria genera,

    Plin. 36, 23, 54, § 175:

    magnus congestus harenae,

    Lucr. 6, 724; 726:

    litoris incurvi bibulam pavit aequor harenam,

    the thirsty sand of the curved shore, id. 2, 376; so,

    bibula harena,

    Verg. G. 1, 114 (Rib. and Forbig., but Conington arena):

    sicca,

    id. ib. 1, 389:

    sterilis,

    id. ib. 1, 70:

    mollis,

    Ov. M. 2, 577:

    opaci omnis harena Tagi, i. e. the gold it was believed to contain,

    Juv. 3, 55 (cf. Plin. 4, 21, 35, § 115):

    nivis more incidens,

    Sen. Q. N. 2, 30, 2.— Poet.:

    harena nigra, = limus,

    slime, mud, Verg. G. 4, 292.— Plur. (postAug.; its use is said by Gell. 19, 8, 3, to have been ridiculed by Cæsar as a verbi vitium):

    arenae carae, of the golden sands of Pactolus,

    Ov. M. 11, 88 Merk.:

    quem (delphina) postquam bibulis inlisit fluctus harenis,

    id. H. 18, 201:

    summae cauda verruntur arenae,

    id. M. 10, 701 Merk.; so id. ib. 2, 456; 865; 11, 231; 499; 15, 268; 279; Stat. S. 4, 3, 23 Queck; Col. 1 praef. 24;

    but harenae,

    Ov. Am. 2, 11, 47; Verg. G. 2, 106; 3, 350; Hor. C. 3, 4, 31 K. and H.:

    arenarum inculta vastitas,

    Sen. Q. N. 1 prol. 8;

    of the bottom of the sea: furit aestus harenis,

    Verg. A. 1, 107:

    aestu miscentur harenae,

    id. ib. 3, 557.—Prov.
    (α).
    Quid harenae semina mandas? Ov. H. 5, 115; cf. id. Tr. 5, 4, 48.—
    (β).
    Ex incomprehensibili pravitate arenae funis effici non potest, Col. 10 praef. § 4.—
    (γ).
    Arena sine calce, said by Caligula of Seneca, because his sentences seem like independent maxims, without connection, Suet. Cal. 53.—
    (δ).
    Of vast numbers:

    sicut arena quae est in litore maris,

    Vulg. Judic. 7, 12; id. Gen. 22, 17.—
    II.
    Meton.
    A.
    In gen., sand, sands, a sandy place:

    ut cum urbis vendiderit, tum arenam aliquam emat,

    Cic. Agr. 2, 27, 71 B. and K.—
    B.
    Esp.
    1.
    A sandy desert, waste (mostly post-Aug.):

    cum super Libycas victor penderet arenas,

    Ov. M. 4, 617; Luc. 2, 417:

    nigras inter harenas,

    Prop. 4 (5), 6, 83:

    Memnonis effigies, disjectas inter et vix pervias arenas,

    Tac. A. 2, 61.—
    2.
    The shore of the sea, the beach, coast, strand:

    cum mare permotum ventis ruit intus harenam,

    Lucr. 6, 726: litoream arenam sulcare, Ov. M. 15, 725:

    doque leves saltus udaeque inmittor arenae,

    id. ib. 3, 599:

    multaque perpessae (carinae) Phrygia potiuntur arena,

    id. ib. 12, 38:

    sub noctem potitur classis arena,

    id. ib. 13, 729.—So sing., Verg. A. 1, 540; 5, 34; 6, 316; 11, 626 al.—
    3.
    The place of combat in the amphitheatre (strewn with sand), the arena:

    in amphitheatri arena,

    Suet. Ner. 53; id. Tit. 8:

    missus in arenam aper,

    id. Tib. 72; id. Aug. 43:

    comminus ursos figebat Numidas Albana nudus harena venator,

    Juv. 4, 100; 2, 144; 8, 206:

    juvenes in arenam luxuria projecit,

    Sen. Ep. 99, 13.—
    4.
    Transf.
    (α).
    A combat in the amphitheatre:

    in harenam se dare,

    Dig. 11, 4, 5 fin.:

    operas arenae promittere,

    Tac. A. 14, 14:

    in opera scaenae arenaeque edenda,

    Suet. Tib. 35:

    scaenae arenaeque devotus,

    id. Cal. 30.—
    (β).
    The combatants in the arena: cum et juris idem (i. e. testandi libertas) contingat harenae, the gladiators have the right, etc., Juv. 6, 217.—
    5.
    Harena urens, volcanic fire, lava:

    Aetna ingentem vim arenae urentis effudit,

    Sen. Q. N. 2, 30, 1.—
    III.
    Trop., the place of combat, scene or theatre of any contest (war, a single battle, a dispute, etc.):

    civilis belli arena,

    Flor. 4, 2, 18; 4, 7, 6; cf. id. 3, 21, 1; Luc. 6, 63:

    in harena mea, hoc est apud centumviros,

    Plin. Ep. 6, 12, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > harena

  • 12 legens

    1.
    lēgo, āvi, ātum (archaic perf. legassit for legaverit, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148), 1, v. a. [lex; and therefore qs. lege creare], a publicist's and jurid. t. t.
    I.
    A publicist's t. t.
    A.
    To send with a commission or charge, to send on an embassy, send as ambassador; to depute, despatch:

    ne hoc quidem senatui relinquebas, ut legati ex ejus ordinis auctoritate legarentur,

    Cic. Vatin. 15, 35:

    hominem honestum ac nobilem legarunt ad Apronium,

    id. Verr. 2, 3, 48, § 114: eos privatae rei causa legari, id. Fam. 3, 8, 4:

    juste pieque legatus venio,

    Liv. 1, 32:

    tres adulescentes in Africam legantur, qui reges adeant, etc.,

    Sall. J. 21, 4:

    quos Athenienses Romam ad senatum legaverant impetratum, etc.,

    Gell. 7, 14, 8.—
    2.
    Transf. to the commission itself (ante- and post-class.):

    quae verba legaverint Rhodii ad hostium ducem,

    what they told him through their deputies, Gell. 15, 31 in lemm.
    b.
    Beyond the official sphere:

    quin potius, quod legatum est tibi negotium, Id curas?

    committed, intrusted, Plaut. Cas. 1, 12.—
    B.
    To appoint or choose as deputy (as the official assistant, lieutenant, of a general or governor):

    eum (Messium) Caesari legarat Appius,

    Cic. Att. 4, 15, 9:

    ego me a Pompeio legari ita sum passus, ut, etc.,

    id. ib. 4, 2, 6:

    istum legatum iri non arbitror,

    id. ib. 10, 1, 4:

    ne legaretur Gabinius Pompeio expetenti,

    id. de Imp. Pomp. 19, 57:

    Dolabella me sibi legavit,

    chose me for his lieutenant, id. Att. 15, 11, 4:

    Calpurnius parato exercitu legat sibi homines nobiles, etc.,

    Sall. J. 28.—
    II.
    A jurid. t. t.: aliquid, to appoint by a last will or testament, to leave or bequeath as a legacy (class.):

    Numitori, qui stirpis maximus erat, regnum vetustum Silviae gentis legat,

    Liv. 1, 3: legavit quidam uxori mundum omne penumque, Lucil. ap. Gell. 4, 1, 3:

    usumfructum omnium bonorum Caesenniae legat,

    Cic. Caecin. 4, 11:

    Fabiae pecunia legata est a viro,

    id. Top. 3, 14:

    cui argentum omne legatum est,

    Quint. 5, 10, 62:

    in argento legato,

    id. 7, 2, 11.—
    B.
    Aliquid alicui ab aliquo, to leave one a legacy to be paid by the principal heir:

    uxori testamento legat grandem pecuniam a filio, si qui natus esset: ab secundo herede nihil legat,

    Cic. Clu. 12, 33:

    si paterfamilias uxori ancillarum usum fructum legavit a filio, neque a secundo herede legavit,

    id. Top. 4, 21; Quint. 7, 9, 5.—Hence,
    1.
    lēgātus, i, m.
    A.
    (Acc. to lego, I. A.) An ambassador, legate, Cic. Vatin. 15, 35:

    legatos mittere,

    id. de Imp. Pomp. 12, 35:

    ad senatum legatos de aliqua re mittere,

    id. de Or. 2, 37, 155; cf.:

    missi magnis de rebus uterque Legati,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    legatos mittere ad indicendum bellum,

    Liv. 31, 8; Ov. M. 14, 527.—
    B.
    (Acc. to lego, I. B.).
    a.
    An official assistant given to a general or the governor of a province, a deputy, lieutenant, lieutenant-general:

    quos legatos tute tibi legasti?

    Cic. Pis. 14, 33:

    qui M. Aemilio legati fuerunt,

    id. Clu. 36, 99:

    Quintus frater meus legatus est Caesaris,

    id. Fam. 1, 9, 21; id. Off. 3, 20, 79; cf.:

    Murena summo imperatori legatus L. Lucullo fuit, qua in legatione duxit exercitum, etc.,

    id. Mur. 9, 20; 14, 32:

    neque se ei legatum defuturum,

    id. Phil. 11, 7, 17; Val. Max. 5, 5, 1:

    hiberna cum legato praefectoque tradidisses,

    Cic. Pis. 35, 86:

    (Calvisius) duos legatos Uticae reliquerat,

    id. Phil. 3, 10 fin.:

    quaestorius,

    id. Verr. 2, 1, 21, § 56; Caes. B. G. 2, 5 fin.:

    L. Caesar, cujus pater Caesaris erat legatus,

    id. B. C. 1, 8, 2:

    magnitudo et splendor legati,

    Liv. 38, 58, 9:

    in magna legatum quaere popina,

    Juv. 8, 172.—
    b.
    Under the emperors, a governor sent to a province by the emperor, Tac. A. 12, 40; id. Agr. 33; Suet. Vesp. 4; Spart. Hadr. 3 et saep.; cf. legatio, I. B. 2., and Orell. ad Tac. Agr. 9.—
    (β).
    Legati legionum, commanders, Suet. Tib. 19; id. Vesp. 4; cf.:

    Caesar singulis legionibus singulos legatos et quaestorem praefecit,

    Caes. B. G. 1, 52; Tac. A. 2, 36; id. H. 1, 7.—Also called;

    legatus praetorius,

    Tac. Agr. 7.—
    2.
    lēgātum, i, n. (acc. to lego, II.), a bequest, legacy:

    legatum est delibatio hereditatis, qua testator ex eo, quod universum heredis foret, alicui quid collatum velit,

    Dig. 30, 116:

    Hortensii legata cognovi,

    Cic. Att. 7, 3, 9:

    reliqua legata varie dedit,

    Suet. Aug. 101; id. Tib. 48:

    legatum peto ex testamento,

    Quint. 4, 2, 6:

    jus capiendi legata alicui adimere,

    Suet. Dom. 8:

    cymbala pulsantis legatum amici,

    Juv. 9, 62:

    legatorum genera sunt quattuor,

    Gai. Inst. 2, 192; cf. sqq.
    2.
    lĕgo, lēgi, lectum ( gen. plur. part. legentum, Ov. Tr. 1. 7, 25), 3, v. a. [Gr. legô, logos, logas, etc.; Lat. legumen, di-leg-ens, neg-leg-o, etc.; cf. Germ. lesen], to bring together, to gather, collect.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    oleam,

    Cato, R. R. 144:

    nuces,

    Cic. de Or. 2, 66, 265:

    herbas collibus,

    Ov. M. 14, 347: flores et humi nascentia fraga, [p. 1048] Verg. E. 3, 92; cf.:

    roscida mala,

    id. ib. 8, 38:

    flores in calathos,

    Ov. F. 5, 218:

    spolia caesorum,

    Liv. 5, 39:

    quos (montanos asparagos),

    Juv. 11, 69.—Of the dead who have been burned:

    ossa,

    Ov. H. 10, 150:

    homini mortuo ossa,

    Cic. Leg. 2, 24, 60: ossa filii, Sen. de Ira, 2, 33, 6; cf. Quint. 8, 5, 21; Lact. de Mort. Persec. 21, 11:

    reliquias legerunt primores equestris ordinis,

    Suet. Aug. 100. —
    B.
    Esp.
    1.
    To take out, pick out, extract, remove:

    quibusdam et radi ossa et legi... quae sine totius pernicie corporis haerere non poterant,

    Sen. Prov. 1, 3, 2:

    ossa vivis,

    id. ad Marc. 22, 3:

    ossa in capite lecta,

    id. Ben. 5, 24, 3:

    ossa e vulneribus,

    Quint. 6, 1, 30.—
    2.
    To pluck, strip, gather fruit from (a tree, etc.):

    oleam qui legerit,

    Cato, R. R. 144, 1:

    ficus non erat apta legi,

    Ov. F. 2, 254.—
    3.
    Poet.: legere fila, to wind up:

    extrema Lauso Parcae fila legunt,

    i. e. spin the last thread of life, Verg. A. 10, 815; cf.:

    quae dedit ingrato fila legenda viro,

    Ov. F. 3, 462:

    stamen,

    Prop. 4 (5), 4, 40 (42).—
    4.
    Naut. t. t.: vela legere, to draw together, furl:

    omnis navita ponto umida vela legit,

    Verg. G. 1, 373:

    vela legunt socii,

    id. A. 3, 532:

    ipse dabit tenera vela, legetque manu,

    Ov. H. 15, 215; Val. Fl. 2, 13:

    prora funem legit Argus ab alta,

    draws in, takes in, id. 1, 312:

    ancoras classis legit,

    is weighing anchor, Sen. Troad. 759.—
    5.
    To take to one's self unjustly, to carry off, steal, purloin, plunder, abstract (not in Cic.): omnia viscatis manibus leget, omnia sumet: crede mihi, auferet omnia, Lucil. ap. Non. 332 and 396, 4:

    majus esse maleficium stuprare ingenuam quam sacrum legere,

    Auct. Her. 2, 30 fin.:

    sacra divum,

    Hor. S. 1, 3, 117:

    soceros legere et gremiis abducere pactas,

    Verg. A. 10, 79 Serv. ad loc. (but Forbig. renders legere here as = eligere, sumere; cf. 8. infra).—
    6.
    Of places, to go, pass, or wander through ( poet.):

    nec me studiosius altera saltus Legit,

    Ov. M. 5, 579:

    pars cetera pontum Pone legit,

    sails through, Verg. A. 2, 207:

    vada dura lego,

    id. ib. 3, 706:

    freta,

    id. ib. 3, 127:

    aequora Afra,

    Ov. F. 4, 289:

    Ioniumque rapax Icariumque legit,

    id. ib. 4, 566: vestigia alicujus, to follow one's footsteps, to track or pursue him:

    subsequitur pressoque legit vestigia gressu,

    id. M. 3, 17; cf.:

    et vestigia retro Observata legit,

    Verg. A. 9, 392:

    tortos orbes,

    to wander through, id. ib. 12, 481.—
    7.
    To pass or sail by, to skirt, to coast along a shore, land, or place (mostly poet.):

    Inarimen Prochytenque legit,

    Ov. M. 14, 89; 15, 705; 709: primi litoris oram, coast along, i. e. not enter into details, Verg. G. 2, 44; id. E. 8, 7:

    navibus oram Italiae,

    Liv. 21, 51 fin.:

    oram Campaniae,

    Suet. Tib. 11; cf.

    terram,

    id. Aug. 16. —
    8.
    Pregn., to choose from a number, to pick out, single out, select, elect (class.):

    alia esse oportet forma quem tu pugno legeris,

    pick out to fight with, Plaut. Am. 1, 1, 160:

    judices,

    Cic. Phil. 5, 6, 16:

    omnia, quae leget quaeque reiciet,

    id. Fin. 4, 15, 40:

    scribam,

    to elect, appoint, id. Clu. 45, 126:

    condiciones nubendi,

    id. Cael. 15:

    cives in patres,

    Liv. 23, 22:

    viros ad bella,

    Ov. M. 7, 669:

    geminasque legit de classe biremes,

    Verg. A. 8, 79: legit virum vir, each one singles out his man (of the combatants in a battle), id. ib. 11, 632:

    senatum ad modum pristinum redegit duabus lectionibus: prima ipsorum arbitratu, quo vir virum legit,

    Suet. Aug. 35; Tac. H. 1, 18: neque ejus legendam filiam (sc. virginem Vestalem) qui domicilium in Italia non haberet, At. Cap. ap. Gell. 1, 12, 8.—
    * (β).
    With inf.:

    fidissima custos Lecta sacrum justae veneri occultare pudorem,

    Stat. Th. 1, 530.
    II.
    Trop.
    * A.
    To catch up, i. e. overhear a conversation:

    nunc huc concedam, ut horum sermonem legam,

    Plaut. Ps. 1, 4, 21 (cf. sublegere, id. Mil. 4, 2. 98).—
    B.
    To catch with the eye, to view, observe, behold, survey, see.
    * 1.
    In gen.:

    tumulum capit, unde omnes longo ordine posset Adversos legere,

    Verg. A. 6, 755 Heyne ad loc.; and cf. Verg. A. 6, 34.—
    2.
    In partic., to read or peruse a writing:

    ut eos libros per te ipse legeres,

    Cic. Top. 1:

    defensionem causae,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112:

    legi apud Clitomachum, A. Albium jocantem dixisse, etc.,

    id. Ac. 2, 45, 137:

    aliquid studiose intenteque,

    Plin. Ep. 9, 13, 1:

    significas legisse te in quadam epistula mea, jussisse Verginium, etc.,

    id. ib. 9, 19, 1: philosophorum consultorumque opiniones, Quint. 12, 11, 17:

    liber tuus et lectus est et legitur a me diligenter,

    Cic. Fam. 6, 5, 1:

    orationem,

    Quint. 1, 1, 6:

    aiunt multum legendum esse non multa,

    Plin. Ep. 7, 9, 15.—With a pers. obj.:

    antiquos et novos,

    Quint. 2, 5, 23:

    antiquos studiosius,

    id. 3, 6, 62:

    poëtas,

    id. 1, 4, 4. —In pass.:

    Horatius fere solus legi dignus,

    Quint. 10, 1, 96:

    si cum judicio legatur Cassius Severus,

    id. 10, 1, 116:

    dumque legar, mecum pariter tua fama legetur,

    Ov. Tr. 5, 14, 5:

    sepulcra legens,

    when reading epitaphs, Cic. de Sen. 7, 21:

    legentium plerisque,

    Liv. 1 praef. §

    4: opus nescio an minimae legentibus futurum voluptati,

    to my readers, Quint. 3, 1, 2; cf. id. 9, 4, 2; 2, 5, 3:

    nec Cynicos nec Stoica dogmata,

    Juv. 13, 121.— Absol.:

    legendi usus,

    Lact. 3, 25, 9:

    memoriam continuus legendi usus instruit,

    Macr. S. 1, 5, 1.—
    b.
    In partic.
    (α).
    To read out, read aloud, recite (esp. freq. in post-Aug. authors):

    convocatis auditoribus volumen legere, etc.,

    Cic. Brut. 51, 191: codicem pro contione, id. Fragm. ap. Quint. 4, 4, 8:

    audio me male legere, dumtaxat versus, orationes enim commodius,

    Plin. Ep. 9, 34:

    obturem impune legentibus aures,

    Hor. Ep. 2, 2, 105:

    quem vero arripuit tenet occiditque legendo,

    with recitation, id. A. P. 475:

    quis dabit historico quantum daret acta legenti,

    to read him the news, Juv. 7, 104.—
    (β).
    To find in an author or a writing:

    ut scriptum legimus,

    Cic. Deiot. 7, 19:

    legi etiam scriptum, esse avem quandam, etc.,

    id. N. D. 2. 49 init.:

    ego vero haec scripta legi,

    id. Planc. 39, 94:

    praeterea scriptum legimus, Gallos in venatibus tinguere sagittas,

    Gell. 17, 15, 7. relatum legere, Nep. praef. 1.— Pass.:

    in aliis codicibus non peccato sed peccatis legitur,

    Aug. Cont. Jul. Rel. 1, 22; id. Don. Persev. 6 init. al.—
    C.
    A publicist's t. t.: legere senatum, to read over or call off the names of senators (which was done by the censors;

    v. lectio, II. A. 2.): censores fideli concordia senatum legerunt,

    Liv. 40, 51; 9, 29; 9, 30; 9, 46; 43, 15 al.—Hence, lĕgens, entis, Part. as subst. m., a reader ( poet. and in post-Aug. prose for lector), Ov. Tr. 1, 7, 25.— Plur., Liv. praef. 4; Quint. 3, 1, 2; Plin. 8, 16, 17, § 44; Tac. A. 4, 33.—Also, lectus, a, um, P. a., chosen, picked out, selected; choice, excellent (class.): argenti lectae numeratae minae, good, i. e. of full weight, Plaut. Ps. 4, 7, 50; so,

    argentum,

    Ter. Phorm. 1, 2, 3:

    ut neque vir melior neque lectior femina in terris sit,

    Cic. Inv. 1, 31, 52:

    lectissimi viri atque ornatissimi,

    id. Verr. 2, 1, 6, § 15; cf. id. Div. in Caecil. 9, 29:

    uxor lectissima,

    id. Inv. 1, 31, 52:

    (verbis) lectis atque illustribus uti,

    id. de Or. 3, 37, 150:

    nihil est aliud... pulcre et oratorie dicere nisi optimis sententiis verbisque lectissimis dicere,

    id. Or. 68, 227:

    juvenum lectissime,

    Stat. S. 5, 1, 247; cf.:

    viginti lectis equitum comitatus,

    Verg. A. 9, 48.—Hence, adv.: lectē, choicely, selectly (very rare):

    ab lego lecte ac lectissime,

    Varr. L. L. 6, § 36 Müll.— Comp.:

    lectius,

    Varr. R. R. 1, 54, 2 (al. lecta).

    Lewis & Short latin dictionary > legens

  • 13 lego

    1.
    lēgo, āvi, ātum (archaic perf. legassit for legaverit, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148), 1, v. a. [lex; and therefore qs. lege creare], a publicist's and jurid. t. t.
    I.
    A publicist's t. t.
    A.
    To send with a commission or charge, to send on an embassy, send as ambassador; to depute, despatch:

    ne hoc quidem senatui relinquebas, ut legati ex ejus ordinis auctoritate legarentur,

    Cic. Vatin. 15, 35:

    hominem honestum ac nobilem legarunt ad Apronium,

    id. Verr. 2, 3, 48, § 114: eos privatae rei causa legari, id. Fam. 3, 8, 4:

    juste pieque legatus venio,

    Liv. 1, 32:

    tres adulescentes in Africam legantur, qui reges adeant, etc.,

    Sall. J. 21, 4:

    quos Athenienses Romam ad senatum legaverant impetratum, etc.,

    Gell. 7, 14, 8.—
    2.
    Transf. to the commission itself (ante- and post-class.):

    quae verba legaverint Rhodii ad hostium ducem,

    what they told him through their deputies, Gell. 15, 31 in lemm.
    b.
    Beyond the official sphere:

    quin potius, quod legatum est tibi negotium, Id curas?

    committed, intrusted, Plaut. Cas. 1, 12.—
    B.
    To appoint or choose as deputy (as the official assistant, lieutenant, of a general or governor):

    eum (Messium) Caesari legarat Appius,

    Cic. Att. 4, 15, 9:

    ego me a Pompeio legari ita sum passus, ut, etc.,

    id. ib. 4, 2, 6:

    istum legatum iri non arbitror,

    id. ib. 10, 1, 4:

    ne legaretur Gabinius Pompeio expetenti,

    id. de Imp. Pomp. 19, 57:

    Dolabella me sibi legavit,

    chose me for his lieutenant, id. Att. 15, 11, 4:

    Calpurnius parato exercitu legat sibi homines nobiles, etc.,

    Sall. J. 28.—
    II.
    A jurid. t. t.: aliquid, to appoint by a last will or testament, to leave or bequeath as a legacy (class.):

    Numitori, qui stirpis maximus erat, regnum vetustum Silviae gentis legat,

    Liv. 1, 3: legavit quidam uxori mundum omne penumque, Lucil. ap. Gell. 4, 1, 3:

    usumfructum omnium bonorum Caesenniae legat,

    Cic. Caecin. 4, 11:

    Fabiae pecunia legata est a viro,

    id. Top. 3, 14:

    cui argentum omne legatum est,

    Quint. 5, 10, 62:

    in argento legato,

    id. 7, 2, 11.—
    B.
    Aliquid alicui ab aliquo, to leave one a legacy to be paid by the principal heir:

    uxori testamento legat grandem pecuniam a filio, si qui natus esset: ab secundo herede nihil legat,

    Cic. Clu. 12, 33:

    si paterfamilias uxori ancillarum usum fructum legavit a filio, neque a secundo herede legavit,

    id. Top. 4, 21; Quint. 7, 9, 5.—Hence,
    1.
    lēgātus, i, m.
    A.
    (Acc. to lego, I. A.) An ambassador, legate, Cic. Vatin. 15, 35:

    legatos mittere,

    id. de Imp. Pomp. 12, 35:

    ad senatum legatos de aliqua re mittere,

    id. de Or. 2, 37, 155; cf.:

    missi magnis de rebus uterque Legati,

    Hor. S. 1, 5, 29:

    legatos mittere ad indicendum bellum,

    Liv. 31, 8; Ov. M. 14, 527.—
    B.
    (Acc. to lego, I. B.).
    a.
    An official assistant given to a general or the governor of a province, a deputy, lieutenant, lieutenant-general:

    quos legatos tute tibi legasti?

    Cic. Pis. 14, 33:

    qui M. Aemilio legati fuerunt,

    id. Clu. 36, 99:

    Quintus frater meus legatus est Caesaris,

    id. Fam. 1, 9, 21; id. Off. 3, 20, 79; cf.:

    Murena summo imperatori legatus L. Lucullo fuit, qua in legatione duxit exercitum, etc.,

    id. Mur. 9, 20; 14, 32:

    neque se ei legatum defuturum,

    id. Phil. 11, 7, 17; Val. Max. 5, 5, 1:

    hiberna cum legato praefectoque tradidisses,

    Cic. Pis. 35, 86:

    (Calvisius) duos legatos Uticae reliquerat,

    id. Phil. 3, 10 fin.:

    quaestorius,

    id. Verr. 2, 1, 21, § 56; Caes. B. G. 2, 5 fin.:

    L. Caesar, cujus pater Caesaris erat legatus,

    id. B. C. 1, 8, 2:

    magnitudo et splendor legati,

    Liv. 38, 58, 9:

    in magna legatum quaere popina,

    Juv. 8, 172.—
    b.
    Under the emperors, a governor sent to a province by the emperor, Tac. A. 12, 40; id. Agr. 33; Suet. Vesp. 4; Spart. Hadr. 3 et saep.; cf. legatio, I. B. 2., and Orell. ad Tac. Agr. 9.—
    (β).
    Legati legionum, commanders, Suet. Tib. 19; id. Vesp. 4; cf.:

    Caesar singulis legionibus singulos legatos et quaestorem praefecit,

    Caes. B. G. 1, 52; Tac. A. 2, 36; id. H. 1, 7.—Also called;

    legatus praetorius,

    Tac. Agr. 7.—
    2.
    lēgātum, i, n. (acc. to lego, II.), a bequest, legacy:

    legatum est delibatio hereditatis, qua testator ex eo, quod universum heredis foret, alicui quid collatum velit,

    Dig. 30, 116:

    Hortensii legata cognovi,

    Cic. Att. 7, 3, 9:

    reliqua legata varie dedit,

    Suet. Aug. 101; id. Tib. 48:

    legatum peto ex testamento,

    Quint. 4, 2, 6:

    jus capiendi legata alicui adimere,

    Suet. Dom. 8:

    cymbala pulsantis legatum amici,

    Juv. 9, 62:

    legatorum genera sunt quattuor,

    Gai. Inst. 2, 192; cf. sqq.
    2.
    lĕgo, lēgi, lectum ( gen. plur. part. legentum, Ov. Tr. 1. 7, 25), 3, v. a. [Gr. legô, logos, logas, etc.; Lat. legumen, di-leg-ens, neg-leg-o, etc.; cf. Germ. lesen], to bring together, to gather, collect.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    oleam,

    Cato, R. R. 144:

    nuces,

    Cic. de Or. 2, 66, 265:

    herbas collibus,

    Ov. M. 14, 347: flores et humi nascentia fraga, [p. 1048] Verg. E. 3, 92; cf.:

    roscida mala,

    id. ib. 8, 38:

    flores in calathos,

    Ov. F. 5, 218:

    spolia caesorum,

    Liv. 5, 39:

    quos (montanos asparagos),

    Juv. 11, 69.—Of the dead who have been burned:

    ossa,

    Ov. H. 10, 150:

    homini mortuo ossa,

    Cic. Leg. 2, 24, 60: ossa filii, Sen. de Ira, 2, 33, 6; cf. Quint. 8, 5, 21; Lact. de Mort. Persec. 21, 11:

    reliquias legerunt primores equestris ordinis,

    Suet. Aug. 100. —
    B.
    Esp.
    1.
    To take out, pick out, extract, remove:

    quibusdam et radi ossa et legi... quae sine totius pernicie corporis haerere non poterant,

    Sen. Prov. 1, 3, 2:

    ossa vivis,

    id. ad Marc. 22, 3:

    ossa in capite lecta,

    id. Ben. 5, 24, 3:

    ossa e vulneribus,

    Quint. 6, 1, 30.—
    2.
    To pluck, strip, gather fruit from (a tree, etc.):

    oleam qui legerit,

    Cato, R. R. 144, 1:

    ficus non erat apta legi,

    Ov. F. 2, 254.—
    3.
    Poet.: legere fila, to wind up:

    extrema Lauso Parcae fila legunt,

    i. e. spin the last thread of life, Verg. A. 10, 815; cf.:

    quae dedit ingrato fila legenda viro,

    Ov. F. 3, 462:

    stamen,

    Prop. 4 (5), 4, 40 (42).—
    4.
    Naut. t. t.: vela legere, to draw together, furl:

    omnis navita ponto umida vela legit,

    Verg. G. 1, 373:

    vela legunt socii,

    id. A. 3, 532:

    ipse dabit tenera vela, legetque manu,

    Ov. H. 15, 215; Val. Fl. 2, 13:

    prora funem legit Argus ab alta,

    draws in, takes in, id. 1, 312:

    ancoras classis legit,

    is weighing anchor, Sen. Troad. 759.—
    5.
    To take to one's self unjustly, to carry off, steal, purloin, plunder, abstract (not in Cic.): omnia viscatis manibus leget, omnia sumet: crede mihi, auferet omnia, Lucil. ap. Non. 332 and 396, 4:

    majus esse maleficium stuprare ingenuam quam sacrum legere,

    Auct. Her. 2, 30 fin.:

    sacra divum,

    Hor. S. 1, 3, 117:

    soceros legere et gremiis abducere pactas,

    Verg. A. 10, 79 Serv. ad loc. (but Forbig. renders legere here as = eligere, sumere; cf. 8. infra).—
    6.
    Of places, to go, pass, or wander through ( poet.):

    nec me studiosius altera saltus Legit,

    Ov. M. 5, 579:

    pars cetera pontum Pone legit,

    sails through, Verg. A. 2, 207:

    vada dura lego,

    id. ib. 3, 706:

    freta,

    id. ib. 3, 127:

    aequora Afra,

    Ov. F. 4, 289:

    Ioniumque rapax Icariumque legit,

    id. ib. 4, 566: vestigia alicujus, to follow one's footsteps, to track or pursue him:

    subsequitur pressoque legit vestigia gressu,

    id. M. 3, 17; cf.:

    et vestigia retro Observata legit,

    Verg. A. 9, 392:

    tortos orbes,

    to wander through, id. ib. 12, 481.—
    7.
    To pass or sail by, to skirt, to coast along a shore, land, or place (mostly poet.):

    Inarimen Prochytenque legit,

    Ov. M. 14, 89; 15, 705; 709: primi litoris oram, coast along, i. e. not enter into details, Verg. G. 2, 44; id. E. 8, 7:

    navibus oram Italiae,

    Liv. 21, 51 fin.:

    oram Campaniae,

    Suet. Tib. 11; cf.

    terram,

    id. Aug. 16. —
    8.
    Pregn., to choose from a number, to pick out, single out, select, elect (class.):

    alia esse oportet forma quem tu pugno legeris,

    pick out to fight with, Plaut. Am. 1, 1, 160:

    judices,

    Cic. Phil. 5, 6, 16:

    omnia, quae leget quaeque reiciet,

    id. Fin. 4, 15, 40:

    scribam,

    to elect, appoint, id. Clu. 45, 126:

    condiciones nubendi,

    id. Cael. 15:

    cives in patres,

    Liv. 23, 22:

    viros ad bella,

    Ov. M. 7, 669:

    geminasque legit de classe biremes,

    Verg. A. 8, 79: legit virum vir, each one singles out his man (of the combatants in a battle), id. ib. 11, 632:

    senatum ad modum pristinum redegit duabus lectionibus: prima ipsorum arbitratu, quo vir virum legit,

    Suet. Aug. 35; Tac. H. 1, 18: neque ejus legendam filiam (sc. virginem Vestalem) qui domicilium in Italia non haberet, At. Cap. ap. Gell. 1, 12, 8.—
    * (β).
    With inf.:

    fidissima custos Lecta sacrum justae veneri occultare pudorem,

    Stat. Th. 1, 530.
    II.
    Trop.
    * A.
    To catch up, i. e. overhear a conversation:

    nunc huc concedam, ut horum sermonem legam,

    Plaut. Ps. 1, 4, 21 (cf. sublegere, id. Mil. 4, 2. 98).—
    B.
    To catch with the eye, to view, observe, behold, survey, see.
    * 1.
    In gen.:

    tumulum capit, unde omnes longo ordine posset Adversos legere,

    Verg. A. 6, 755 Heyne ad loc.; and cf. Verg. A. 6, 34.—
    2.
    In partic., to read or peruse a writing:

    ut eos libros per te ipse legeres,

    Cic. Top. 1:

    defensionem causae,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112:

    legi apud Clitomachum, A. Albium jocantem dixisse, etc.,

    id. Ac. 2, 45, 137:

    aliquid studiose intenteque,

    Plin. Ep. 9, 13, 1:

    significas legisse te in quadam epistula mea, jussisse Verginium, etc.,

    id. ib. 9, 19, 1: philosophorum consultorumque opiniones, Quint. 12, 11, 17:

    liber tuus et lectus est et legitur a me diligenter,

    Cic. Fam. 6, 5, 1:

    orationem,

    Quint. 1, 1, 6:

    aiunt multum legendum esse non multa,

    Plin. Ep. 7, 9, 15.—With a pers. obj.:

    antiquos et novos,

    Quint. 2, 5, 23:

    antiquos studiosius,

    id. 3, 6, 62:

    poëtas,

    id. 1, 4, 4. —In pass.:

    Horatius fere solus legi dignus,

    Quint. 10, 1, 96:

    si cum judicio legatur Cassius Severus,

    id. 10, 1, 116:

    dumque legar, mecum pariter tua fama legetur,

    Ov. Tr. 5, 14, 5:

    sepulcra legens,

    when reading epitaphs, Cic. de Sen. 7, 21:

    legentium plerisque,

    Liv. 1 praef. §

    4: opus nescio an minimae legentibus futurum voluptati,

    to my readers, Quint. 3, 1, 2; cf. id. 9, 4, 2; 2, 5, 3:

    nec Cynicos nec Stoica dogmata,

    Juv. 13, 121.— Absol.:

    legendi usus,

    Lact. 3, 25, 9:

    memoriam continuus legendi usus instruit,

    Macr. S. 1, 5, 1.—
    b.
    In partic.
    (α).
    To read out, read aloud, recite (esp. freq. in post-Aug. authors):

    convocatis auditoribus volumen legere, etc.,

    Cic. Brut. 51, 191: codicem pro contione, id. Fragm. ap. Quint. 4, 4, 8:

    audio me male legere, dumtaxat versus, orationes enim commodius,

    Plin. Ep. 9, 34:

    obturem impune legentibus aures,

    Hor. Ep. 2, 2, 105:

    quem vero arripuit tenet occiditque legendo,

    with recitation, id. A. P. 475:

    quis dabit historico quantum daret acta legenti,

    to read him the news, Juv. 7, 104.—
    (β).
    To find in an author or a writing:

    ut scriptum legimus,

    Cic. Deiot. 7, 19:

    legi etiam scriptum, esse avem quandam, etc.,

    id. N. D. 2. 49 init.:

    ego vero haec scripta legi,

    id. Planc. 39, 94:

    praeterea scriptum legimus, Gallos in venatibus tinguere sagittas,

    Gell. 17, 15, 7. relatum legere, Nep. praef. 1.— Pass.:

    in aliis codicibus non peccato sed peccatis legitur,

    Aug. Cont. Jul. Rel. 1, 22; id. Don. Persev. 6 init. al.—
    C.
    A publicist's t. t.: legere senatum, to read over or call off the names of senators (which was done by the censors;

    v. lectio, II. A. 2.): censores fideli concordia senatum legerunt,

    Liv. 40, 51; 9, 29; 9, 30; 9, 46; 43, 15 al.—Hence, lĕgens, entis, Part. as subst. m., a reader ( poet. and in post-Aug. prose for lector), Ov. Tr. 1, 7, 25.— Plur., Liv. praef. 4; Quint. 3, 1, 2; Plin. 8, 16, 17, § 44; Tac. A. 4, 33.—Also, lectus, a, um, P. a., chosen, picked out, selected; choice, excellent (class.): argenti lectae numeratae minae, good, i. e. of full weight, Plaut. Ps. 4, 7, 50; so,

    argentum,

    Ter. Phorm. 1, 2, 3:

    ut neque vir melior neque lectior femina in terris sit,

    Cic. Inv. 1, 31, 52:

    lectissimi viri atque ornatissimi,

    id. Verr. 2, 1, 6, § 15; cf. id. Div. in Caecil. 9, 29:

    uxor lectissima,

    id. Inv. 1, 31, 52:

    (verbis) lectis atque illustribus uti,

    id. de Or. 3, 37, 150:

    nihil est aliud... pulcre et oratorie dicere nisi optimis sententiis verbisque lectissimis dicere,

    id. Or. 68, 227:

    juvenum lectissime,

    Stat. S. 5, 1, 247; cf.:

    viginti lectis equitum comitatus,

    Verg. A. 9, 48.—Hence, adv.: lectē, choicely, selectly (very rare):

    ab lego lecte ac lectissime,

    Varr. L. L. 6, § 36 Müll.— Comp.:

    lectius,

    Varr. R. R. 1, 54, 2 (al. lecta).

    Lewis & Short latin dictionary > lego

  • 14 litus

    1.
    lĭtus, a, um, Part., from lino.
    2.
    lĭtus, ūs, m. [lino], a smearing, besmearing, anointing:

    litu,

    Plin. 33, 6, 35, § 110 (Cels. 6, 6, 20, instead of litum we should read lenitum; v. Targa, ad loc.).
    3.
    lītus (not littus), ŏris, n. [cf. limnê, leimôn, limên; and lino], the sea-shore, seaside, beach, strand (opp. ripa, the bank of a river: ora, the coast of the sea; cf. Ov. M. 1, 37 sqq.; Verg. A. 3, 75):

    litus est, quousque maximus fluctus a mari pervenit,

    Dig. 50, 16, 96:

    solebat Aquilius quaerentibus, quid esset litus, ita definire: qua fluctus eluderet,

    Cic. Top. 7, 32:

    quid est tam commune quam... litus ejectis,

    id. Rosc. Am. 26, 72:

    litus tunditur undā,

    Cat. 11, 4:

    praetervolare litora,

    Hor. Epod. 16, 40:

    Circaeae raduntur litora terrae,

    Verg. A. 7, 10:

    petere,

    Ov. M. 2, 844:

    intrare,

    id. ib. 14, 104:

    sinuosum legere,

    Val. Fl. 2, 451:

    litoris ora,

    Verg. A. 3, 396; cf. id. G. 2, 44.—Prov.:

    litus arare,

    i. e. to labor in vain, take useless pains, Ov. Tr. 5, 4, 48; so,

    litus sterili versamus aratro,

    Juv. 7, 49: in litus harenas fundere, to pour sand on the sea-shore, i. e. to add to that of which there is already an abundance, Ov. Tr. 5, 6, 44.—
    II.
    Transf.
    A.
    A landing-place:

    quod uno parvoque litore adiretur,

    Suet. Tib. 40.—
    B.
    The shore of a lake:

    Trasimeni litora,

    Sil. 15, 818:

    Larium litus,

    Cat. 35, 4; Plin. Ep. 9, 7.—
    C.
    The bank of a river:

    hostias constituit omnes in litore,

    Cic. Inv. 2, 31, 97:

    viridique in litore conspicitur sus,

    Verg. A. 8, 83:

    percussa fluctu litora,

    id. E. 5, 83.—
    D.
    Land situated on the sea-side:

    cui litus arandum dedimus,

    Verg. A. 4, 212:

    electione litorum,

    Tac. H. 3, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > litus

  • 15 moles

    mōles, is, f. [prob. for mog-les; root magh-; cf. magnus; Gr. mochthos, mogein, mogis; cf.: mochlos, molīri, molestus; Germ. Mühe], a shapeless, huge, heavy mass, huge bulk.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. ( poet.):

    Chaos, rudis indigestaque moles,

    Ov. M. 1, 7:

    vastā se mole moventem Pastorem Polyphemum,

    Verg. A. 3, 656:

    taurus et ipsa mole piger,

    Juv. 12, 12:

    stetit aequore moles Pinea,

    i. e. a fleet of large ships, Prop. 4 (5), 6, 19.—
    B.
    Esp.
    1.
    A mass, pile, a cliff or ridge of rock:

    in mole sedens,

    Ov. M. 2, 12; 13, 923.—
    2.
    A mass or pile of waves:

    venti, tantas audetis tollere moles,

    Verg. A. 1, 134; 5, 790.—
    3.
    A huge, massive structure, esp. of stone; a dam, pier, mole; a foundation, etc. (freq. and class.):

    molem atque aggerem ab utrāque parte litoris jaciebat,

    Caes. B. C. 1, 25:

    moles oppositae fluctibus,

    moles, Cic. Off. 2, 4, 14; cf. id. Verr. 2, 4, 53, § 118:

    aditus insulae muniti mirificis molibus,

    id. Att. 4, 16, 13:

    exstructa moles opere magnifico, incisaeque litterae, virtutis testes sempiternae,

    a monument, id. Phil. 14, 12, 33:

    moles propinqua nubibus,

    Hor. C. 3, 29, 10:

    insanae substructionum moles,

    huge buildings, piles, Cic. Mil. 31, 85; Hor. C. 3, 1, 34:

    sepulcri moles,

    i. e. a tomb, Luc. 8, 865:

    molem aggeris ultra venire,

    Juv. 16, 26.—
    4.
    A huge engine or machine, used at sieges:

    velut celsam oppugnat qui molibus urbem,

    Verg. A. 5, 439.—
    5.
    Warlike apparatus, munitions of war:

    belli,

    Tac. H. 1, 61:

    non alias majore mole concursum,

    with a greater mass, id. A. 2, 46.—
    II.
    Trop.
    A.
    Greatness, might, power, strength, great quantity, heap:

    moles pugnae,

    Liv. 26, 6:

    molem invidiae austinere,

    Cic. Cat. 1, 9, 23; cf.:

    moles mali,

    id. ib. 3, 7, 17: vis consili expers mole ruit suā, Hor. [p. 1158] C. 3, 4, 65:

    rerum,

    Suet. Aug. 84:

    fortunae,

    Tac. A. 15, 52:

    Herculea,

    Sil. 12, 143:

    densā ad muros mole feruntur,

    a vast crowd, immense body, Verg. A. 12, 575:

    curarum,

    multitude, crowd, Tac. A. 12, 66:

    tantae corporum moles in fugam consternati sunt,

    Liv. 38, 46, 4.—
    B.
    Difficulty, labor, trouble:

    transveham naves haud magnā mole,

    without great difficulty, Liv. 25, 11:

    tantae molis erat Romanam condere gentem,

    so much labor did it cost, Verg. A. 1, 33:

    Corbuloni plus molis adversus ignaviam militum, quam, etc.,

    Tac. A. 13, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > moles

  • 16 persultator

    persultātor, ōris, m. [persulto], one who leaps or skips about (post-class.):

    litoris,

    Symm. Ep. 6, 23 (22).

    Lewis & Short latin dictionary > persultator

  • 17 possessor

    possessor, ōris, m. [id.], a possessor (class.)
    I.
    Lit., Cic. Phil. 5, 7, 20:

    bonorum,

    id. Quint. 8, 30:

    regni inertis,

    i. e. Pluto, Luc. 6, 779; Hor. Ep. 1, 2, 49.—Esp. t. t. in law (post-Aug.), the possessor of the thing claimed; hence, the defendant in a suit (opp. petitor), Plin. Ep. 6, 2, 2; Quint. 7, 1, 38; Paul. Sent. 5, 36, 1.—
    II.
    Trop.:

    Aquilo possessor Italici litoris,

    Petr. 114.

    Lewis & Short latin dictionary > possessor

  • 18 promineo

    prō-mīnĕo, ŭi, 2, v. n., to stand or jut out, be prominent, to overhang, project (not in Cic.; cf. Moser ad Cic. Rep. 3, 7, p. 352 ext.; syn.: exsto, emineo).
    I.
    Lit.:

    Phaselis prominet penitus in altum,

    Liv. 37, 23:

    collis prominens,

    id. 27, 48:

    in pontum,

    Ov. M. 13, 778:

    coma prominet in vultus,

    id. ib. 13, 845:

    ante frontem,

    Plin. 8, 32, 50, § 176:

    ursis ungues prominent,

    id. 8, 36, 54, § 126:

    qui (dentes elephantorum) prominent,

    id. 11, 37, 62, § 165:

    nemorum coma gelido prominet Algido, Hor C. 1, 21, 6: cum promineret ore, quantum, etc.,

    id. Epod. 5, 35; Val. Fl. 7, 30: matres familiae pectore nudo prominentes, bending forward, * Caes. B. G. 7, 47, 5.—
    II.
    Trop., to reach out, extend to any thing, come forth:

    quae (justitia) nec sibi tantum conciliata sit nec occulta, sed foras tota promineat,

    Cic. Rep. 3, 7, 10:

    maxima pars ejus (gloriae) in memoriam ac posteritatem promineat,

    Liv. 28, 43, 5.—Hence, prōmĭnens, entis, P. a., prominent:

    oculi,

    Plin. 11, 37, 53, § 141: figurae signorum, Vitr 6, 2.— Comp.:

    prominentiore caudā,

    Plin. 10, 3, 3, § 7.— Subst.: prōmĭnens, entis, n., a prominent part:

    in prominenti litoris,

    Tac. A. 1, 53.— Plur.:

    prominentia montium,

    Tac. A. 2, 16.— Adv.: prōmĭnenter, in a prominent manner.—Comp.:

    prominentius a lecto,

    Cael. Aur. Acut. 1, 11, 90; id. Tard. 2, 4, 73.

    Lewis & Short latin dictionary > promineo

  • 19 qualitas

    quālĭtas, ātis, f. [qualis, III.], a quality, property, nature, state, condition (class.; a word formed by Cicero as the translation of Gr. poiotês; freq. only in postclass. prose), Cic. Ac. 1, 6, 24; cf.: qualitates igitur appellavi, quas poiotêtas Graeci vocant:

    quod ipsum apud Graecos non est vulgi verbum, sed philosophorum,

    id. ib. 1, 7, 25 sq.; cf. id. N. D. 2, 37, 94:

    litoris nostri,

    Col. 8, 17, 8; so,

    caeli,

    Quint. 5, 9, 15:

    facti,

    id. 7, 4, 16 et saep.— In plur.:

    qualitatium differentia,

    Plin. 36, 22, 44, § 159:

    ager aliis qualitatibus aestimandus est,

    Col. 2, 2, 17:

    in verbis genera et qualitates et personas et numeros,

    i. e. moods, Quint. 1, 4, 27:

    pro qualitate mensurae,

    Vulg. 1 Par. 28, 17: sicut in organo qualitatis sonus immutatur, the sound of the mode, or rhythm, id. Sap. 19, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > qualitas

  • 20 Scylla

    Scylla, ae, f., = Skulla.
    I.
    A celebrated rock between Italy and Sicily, opposite to Charybdis:

    Scylla saxum est, Charybdis mare, utrumque noxium appulsis,

    Mel. 2, 7, 14; cf.:

    in eo freto est scopulus Scylla item Charybdis mare vorticosum, ambo clara saevitia,

    Plin. 3, 8, 14, § 87;

    whereas Seneca remarks: indices mihi omnia de Charybdi certiora. Nam Scyllam saxum esse et quidem non terribile navigantibus, optime scio: Charybdis an respondeat fabulis, perscribi mihi desidero,

    Sen. Ep. 79, 1; Mel. 2, 4, 8; Prop. 3, 12 (4, 11), 28; Verg. A. 3, 420; Ov. M. 13, 730.—

    Personified,

    the daughter of Phorcys, transformed by Circe, through jealousy, into a sea-monster, with dogs about the haunches, Hyg. Fab. 199; Ov. M. 14, 52 sq.; Verg. A. 3, 424 sq.; Lucr. 4, 732; Tib. 3, 4, 89; Cic. Verr. 2, 5, 56, § 146; id. N. D. 1, 38, 108; cf. also II.—Hence, Scyllaeus, a, um, adj., of or belonging to Scylla, Scyllœan:

    Scyllaei litoris undas,

    Sil. 2, 334:

    undae,

    Luc. 2, 433:

    antra,

    Sil. 2, 306:

    monstra,

    Stat. S. 5, 3, 280:

    rabies,

    Verg. A. 1, 200.— Transf.: ne Scyllaeo illo aeris alieni in freto ad columnam adhaeresceret, Cic. Sest. 8, 18:

    obloquiorum,

    Sid. Ep. 7, 9.—
    II.
    Daughter of Nisus of Megara, who, for love of Minos, cut off her father ' s hair, upon which his life depended, and was transformed in consequence into the bird Ciris, Hyg. Fab. 198; Ov. M. 8, 8 sq.; 8, 150 sq.; Verg. Cir. 488 sq.; Ov. Tr. 2, 393 al.—The poets (even Ovid) sometimes confound the two Scyllas, Lucr. 5, 893; Prop. 4 (5), 4, 39; Ov. Am. 3, 12, 21; id. F. 4, 500; id. R. Am. 737; Verg. E. 6, 74.—Hence, Scyllaeus, a, um, adj., Scyllœan ( poet.), = Megarean:

    rura,

    Stat. Th. 1, 333.

    Lewis & Short latin dictionary > Scylla

См. также в других словарях:

  • Comes litoris Saxonici per Britanniam — Der Comes Litoris Saxonici per Britanniam (wörtlich: „Graf der Sachsenküste in Britannien“) war ein hoher Offizier in der spätrömischen Provinzialarmee des 3. bis 5. Jahrhunderts n. Chr. in Britannien. Inhaltsverzeichnis 1 Definition und Funktion …   Deutsch Wikipedia

  • Comes Britanniarum — Die britischen Provinzen um das Jahr 410 n. Chr. Porträt Gratianus des Älteren …   Deutsch Wikipedia

  • Litus Saxonicum — Die Ruine des spätrömischen Kastells Anderitum beim heutigen Pevensey/Südengland. Als Sachsenküste (lateinisch: litus Saxonicum) bezeichneten die Römer eine Kette von stark befestigten Militärlagern entlang der Süd und Südostküste von Britannien… …   Deutsch Wikipedia

  • Saxon Shore Forts — Die Ruine des spätrömischen Kastells Anderitum beim heutigen Pevensey/Südengland. Als Sachsenküste (lateinisch: litus Saxonicum) bezeichneten die Römer eine Kette von stark befestigten Militärlagern entlang der Süd und Südostküste von Britannien… …   Deutsch Wikipedia

  • littoral — littoral, ale, aux [ litɔral, o ] adj. et n. m. • 1752; lat. litoralis, de litus, litoris « rivage » 1 ♦ Qui appartient, qui est relatif à la zone de contact entre la terre et la mer. Zone littorale. Cordons littoraux. Topographie littorale;… …   Encyclopédie Universelle

  • littorine — [ litɔrin ] n. f. • 1819; lat. zool. littorina, de litus, litoris « rivage » ♦ Mollusque comestible, gastéropode à coquille épaisse, de teinte noir verdâtre, à opercule corné. ⇒ bigorneau, 1. vigneau. Littorines fossiles. Géol. Mer à littorines …   Encyclopédie Universelle

  • Comes Illyricum — Ein Comes Illyrici (mitunter auch Comes per Illyricum; wörtlich: „Graf von Illyricum“) wurde im 4. und 5. Jahrhundert n. Chr. zeitweise als Befehlshaber von spätrömischen mobilen Eingreiftruppen (Comitatenses) an der oberen und mittleren Donau… …   Deutsch Wikipedia

  • Dux Britanniarum — Notitia Dignitatum: Die Kastelle Sextae, Praesidium, Dano, Morbio, Arbeia, Dictim, Concangios, Lavatres, Verteris, Barboniaco, Maglove, Magis, Longovicio und Derventione am Hadrianswall, die unter dem Kommando des Dux Britanniarum standen. Der… …   Deutsch Wikipedia

  • Gariannonum — Die Mauern von Gariannonum in ihrem heutigen Zustand. Gariannonum, auch Garrianonum oder Garriano geschrieben, heute Burgh Castle, war ein zwischen 260 und 270 n. Chr. erbautes Kastell an der britischen „Sachsenküste“. Gariannonum sicherte… …   Deutsch Wikipedia

  • Garrianonum — Die Mauern von Gariannonum in ihrem heutigen Zustand. Gariannonum, auch Garrianonum oder Garriano geschrieben, heute Burgh Castle, war ein zwischen 260 und 270 n. Chr. erbautes Kastell an der britischen „Sachsenküste“. Gariannonum sicherte… …   Deutsch Wikipedia

  • Othona — war ein spätrömisches Kastell an der britischen Sachsenküste. Nach Abzug der Römer nannten die Angelsachsen den Ort Ithancester. Bischof Cedd, der Missionar der Ostsachsen, gründete 653 n. Chr. innerhalb des Kastellareals ein Kloster von dem… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»